İyi Hijyen Uygulamaları (GHP)
GHP (İyi Hijyen Uygulamaları), tüm gıda tedarik zincirlerinde hijyen yönetiminin başlangıç noktasıdır. Çalışanların hijyen uygulamaları, sanitasyon tesisleri, haşere kontrolü ve fiziksel ve kimyasal kirliliklerin önlenmesi vb gibi konuları ele alır. İyi Tarım Uygulamaları (GAP), HACCP, ISO 22000 vb gibi standartların ön koşulu niteliğindedir. İyi Hijyen Uygulamaları (GHP – Good Hygiene Practices) gıda tedarik zincirinde tehlikeleri analiz ederek gıda güvenliğinin sağlanmasını amaçlar. GHP ile yapılan tehlike analizi, hasat işlemi, işlenmiş gıdaların üretimi, hazırlanması, ham madde yönetimi; ayrıca, depolama ve teşhir ortamının temizlenmesi sırasında insanlar tarafından oluşabilecek kontaminasyonun önlenmesini sağlar. Tehlike kaynakları, gıda endüstrisinde kullanılan su, gıda kaynaklı patojenler, gıda işleme kontaminasyonu ve gıdaların temas ettiği yüzeyler vb olabilir. İyi Hijyen Uygulamaları tüm bu tehlikelerin kontrol altına alınması ve tüketicilere sağlıklı ve güvenli gıdalar ulaşmasında kritik rol oynar. İyi Hijyen Uygulamaları (GHP) ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve GHP doğrulama ve belgelendirme konularını öğrenmek için Aşan Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
İyi Hijyen Uygulamaları (GHP) Kontrolleri
GHP sürecinde yapılan kritik kontrollerdne bazıları şunlardır:
– Çevre kontrolü: GHP’de ilk olarak potansiyel kontaminasyon kaynakları tespit edilmelidir. Gıda işleme tesisleri kirli alanlardan, zehirli ortamlardan veya rahatsız edici kokuların yakınlarından, atık su deşarjından, kimyasal kalıntılardan veya tehlikeli ve toksik maddeleri üreten diğer kaynaklardan uzak olmalıdır.
– Gıda proses kontrolü: Üretilen gıda sürdürülebilir olmalıdır. İşlenmiş gıdaların hammadde ve içerikleri toprak, su, gübre, zirai ilaç ve diğer birincil üretim seviyelerindeki kontaminasyona göre kontrol edilmelidir. Ayrıca, gıda kaynaklarının gıda kaynaklı kirleticilere sahip olmadığı test edilmelidir. Ayrıca gıdaların bakım ve saklama koşulları da önemlidir ve mutlaka kontrol edilmelidir.
– Elleçleme, depolama ve nakliye: Fabrikada hammaddenin menşei ve işleme adımlarının kontrol edilmesinden sonra kontrolün bir diğer önemli kısmı da nihai ürünün depolanması ve nakliyesidir. Gıdalar, gıdalara kirlilik veya toksisite getirebilecek tehlikeli ve yenmeyen türden maddelerden hijyenik olarak uzakta saklanmalıdır. Bu kirlilik kimyasal, fiziksel, mikrobiyolojik, gübreler veya toksik kaynaklarla oluşabilir.
– Kişisel hijyen: Fabrika sahasındaki tüm tesisler, depolar, personel kıyafetleri, ekipman ve yüzeyler temizlenmeli ve hijyen izninden geçmelidir. Ayrıca çalışanların kendi sağlıklarını da düşünmeleri gerekmektedir. Gıdaların muhafaza edilirken dayanıklı olması için ortamın nemi ve iklimlendirmenin yanı sıra uygun sıcaklığa her mevsim dikkat edilmelidir. Bu nedenle, doğru havalandırma ve iklimlendirme koşullarının oluşturulması gerekir.
GHP Denetimleri ve GHP Belgesi
Gıda üretim proseslerini GHP ile uyumlu hale getiren işletmeler akredite belgelendirme kuruluşlarına başvuruda bulunarak GHP Belgesi alabilmektedir. Başvuru sürecinde işletmeler GHP denetimlerinden geçmektedir. İyi Üretim Uygulamaları, bir gıda tesisinde gıda güvenliğini tehdit edecek her bir konuyu kapsar. Bu bağlamda, sadece üretim süreci değil, gıda ürünlerinin üretim prosesine gelene kadar geçirdiği tüm adımlar GHP’ye dahildir. İşletmenin ofis, tuvalet, yemekhane vb gibi alanları; duvar, kapı, pencere, zemin ve tavan gibi yüzeyleri, dezenfeksiyon prosedürleri, atık yönetim talimatları vs GHP denetimlerinde detaylı bir şekilde incelenmektedir. Denetimlerde tespit edilen uygunsuzluklar için düzeltici & önleyici eylem planı oluşturulması gerekebilir. Tüm bu adımların tamamlanmasından sonra şirketler GHP Belgesi almaya hak kazanmaktadır.
GHP Belgesi’nin şirketlere sunduğu avantajlardan bazıları şunlardır:
* Gıda güvenliğini tehdit eden risklerin minimuma indirilmesi
* Müşteri sağlığının korunması ve bu sayede tüketici memnuniyetinin artırılması
* Güvenli gıda üretim proseslerinin oluşturulması ile çalışanların sağlığının korunması
* Etkili bir atık yönetimi yapılması ve israfların önüne geçilmesi
* Gıda güvenliği ve hijyen konusundaki yasal düzenlemelere daha hızlı uyum sağlanması
* Markaya ve şirkete olan güvenin artması ve piyasada rekabet avantajının sağlanması
İyi Hijyen Uygulamaları (GHP)
Tüm tüketiciler güvenli, hijyenik olarak hazırlanmış ve kaliteli gıda tüketme hakkına sahiptir. Bu nedenle, gıda tedarik sürecinin her bir adımında, hijyen ile ilgili tehliklerin ve risklerin ortadan kaldırılması gerekmektedir. İyi Hijyen Uygulamaları (GHP – Good Hygiene Practices), tüketicilere güvenli gıda sağlamak için gıdaların kirlenmesini önlemek amacıyla geliştirilen bir dizi gerekliliktir. Gıda kaynaklı hastalıklar, aşağıdaki nedenlerden dolayı kaynaklanan uygunsuz uygulamalar sonucu oluşabilmektedir:
• Çevre hijyeni ve sanitasyon eksikliği
• Gıdaların karışık bir şekilde ve uygunsuz şartlar altında taşınması