ISO 10012 Ölçme Yönetim Sistemleri Belgesi
ISO 10012, ölçüm süreçleri ve ölçüm ekipmanları için birtakım gereklilikler tanımlayan bir standarttır. Metrolojik gerekliliklere uygunluğu desteklemek ve göstermek için kullanılan ölçüm ekipmanının metrolojik olarak doğrulanması ve ölçüm proseslerinin yönetimi için rehberlik sağlamaktadır. ISO 10012 standardı belgelendirme amacıyla kullanılmamaktadır; fakat birçok yönetim sistemi standardının gerekliliklerini karşılamak amacıyla kuruluşlara yol göstermektedir. ISO 10012 Ölçüm Yönetim Sistemleri standardı, genel yönetim sisteminin bir parçası olarak değerlendirilebilir. Faaliyetlerinde ölçümler gerçekleştiren kuruluşlar tarafından kullanılabilmektedir. Metrolojik gereksinimlerin karşılanmasını sağlamak amacıyla kurulan ölçüm yönetim sisteminin kalite yönetimi gereksinimlerini belirtmektedir. ISO 10012 hakkında daha detaylı bilgi almak için Kobi Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.
ISO 10012 Ölçme Yönetim Sistemleri Kapsamı
Etkili bir ölçüm yönetim sistemi, ölçüm ekipmanının ve ölçüm süreçlerinin amaçlanan kullanıma uygun olmasını sağlar. Bu sistem ürün kalite hedeflerine ulaşılmasında ve yanlış ölçüm sonuçları riskinin yönetilmesinde büyük önem arz etmektedir. Ölçüm yönetim sisteminin amacı, ölçüm ekipmanlarının ve ölçüm süreçlerinin, kuruluşların ürün kalitesini etkileyen yanlış çıktılar üretmesine neden olmasını engellemektir. ISO 10012 Ölçüm Yönetim Sistemi için kullanılan yöntemler, temel ekipman doğrulamasından ölçüm süreci kontrolünde istatistiksel tekniklerin uygulanmasına kadar geniş bir aralığı kapsamaktadır. Standart içerisinde belirtilen ölçüm süreci kavramı; tasarım, test, üretim, muayene gibi fiziksel ölçüm faaliyetleri için geçerlidir.
ISO 10012 Ölçme Yönetim Sistemleri şirketlerin aşağıdaki paydaşları tarafından referans alınabilmektedir.
* Üretimini talep ettiği ürünlerle ilgili gereksinimleri belirten müşteriler
* Ürettiği ürünleri alıcılara sunan tedarikçiler
* Yasama veya düzenleyici kurumlar
* Ölçüm yönetim sistemlerinin değerlendirilmesi ve denetiminde yer alan kuruluşlar
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardında belirtilen yönetim ilkelerinden biri de süreç odaklı yaklaşımdır. Ölçüm süreçleri, kuruluş tarafından üretilen ürünlerin kalitesini desteklemeyi amaçlayan spesifik süreçler olarak değerlendirilmelidir. ISO 10012, ölçüm yönetim sistemlerinin uygulanması için gereklilikleri anlatmakta; ayrıca kılavuz bilgiler içermektedir. Bu bağlamda, ölçüm faaliyetlerini ve ürünlerin kalitesini iyileştirmede kuruluşlara fayda sağlamaktadır. Kuruluşlar, ihtiyaç duyulan kontrollerin seviyesini düzenleme ve genel yönetim sistemlerinin bir parçası olarak uygulanacak ölçüm yönetim sistemi gerekliliklerini belirleme sorumluluğuna sahiptir.
ISO 10012 Ölçme Yönetim Sistemleri standardının maddelerini şöyle sıralayabiliriz:
1 Kapsam
2 Normatif referanslar
3 Terimler ve tanımlar
4 Genel gereksinimler
5 Yönetim sorumluluğu
5.1 Metrolojik fonksiyon
5.2 Müşteri odaklılık
5.3 Kalite hedefleri
5.4 Yönetim incelemesi
6 Kaynak yönetimi
6.1 İnsan kaynakları
6.2 Bilgi kaynakları
6.3 Maddi kaynaklar
6.4 Dış tedarikçiler
7 Metrolojik doğrulama ve ölçüm işlemlerinin gerçekleştirilmesi
7.1 Metrolojik onay
7.2 Ölçüm süreci
7.3 Ölçüm belirsizliği ve izlenebilirlik
8 Ölçüm yönetim sistemi analizi ve iyileştirmesi
8.1 Genel
8.2 Denetim ve izleme
8.3 Uygunsuzlukların kontrolü
8.4 İyileştirme
Ek A Metrolojik onay sürecine genel bakış
A.1 Giriş
A.2 Müşterinin metrolojik gereksinimleri (CMR)
A.3 Ölçüm ekipmanı metrolojik özellikleri (MEMC)
A.4 Doğrulama ve metrolojik doğrulama
Kaynakça
ISO 10012 Kimler Tarafından Kullanılabilir?
ISO 10012, aşağıda belirtilen kuruluşlar tarafından kullanılabilmektedir:
* Ürün ve hizmetlerinin uygunluğunu ve/veya yasal, çevresel veya iş gücü uyumluluğunu kanıtlamak için ölçüm gerektiren kalite yönetimi standartlarının ve diğer yönetim sistemlerinin tüm kullanıcıları
* Uygulamayı tavsiye eden veya standarda uygunluk gerektiren belirli kalite yönetimi, otomotiv endüstrisi, havacılık ve uzay endüstri standartlarının kullanıcıları
* Ölçüm cihazlarının yasal metrolojik kontrolüne yapılan ilişkin düzenlemeler kapsamında ölçüm cihazlarını üreten, tamir eden, bakım sürecinden geçiren ve test eden kuruluşlar
* Metroloji sistemlerinin etkinliğini ve verimliliğini göstermek isteyen akredite ve akredite olmayan kalibrasyon laboratuvarları
* Muayene ve test kuruluşları
ISO 10012’nin kapsamını öğrenmek ve faaliyetlerinde aktif bir şekilde kullanmak isteyen firmalar Kobi Danışmanlık’tan daha detaylı bilgi alabilir.
ISO 10012 Ölçme Yönetim Sistemleri Faydaları
Standardın faydalarını şöyle özetleyebiliriz:
* Ölçüm ekipmanlarının uyumsuz sonuçlar üretmesinden kaynaklı maliyetlerin azalması
* Ölçüm cihazlarının ve ekipmanlarının performansını belirleyen süreçlerde iyileştirmeler yapılması
* Kalite ile ilgili diğer yönetim sistemi standartları ve düzenlemelerine daha kolay entegre olabilmek
* Müşterilerin ölçümler konusundaki taleplerine daha hızlı ve doğru yanıtlar verebilmek
* Ölçüm yönetim sistemlerine ilişkin kalite gereksinimleriyle ilgili nicel analizler sağlaması